Projektowanie urbanistyczne

Projektowanie urbanistyczne | SRDK Studio

Wielkoskalowe założenia urbanistyczne

Analiza kontekstu przestrzennego i historycznego

W analizie kontekstu przestrzennego i historycznego kluczowe jest uwzględnienie roli architektury w kształtowaniu przestrzeni miejskiej oraz jej rozwoju na tle różnych epok. Architektura, jako dziedzina łącząca aspekty teoretyczne i praktyczne, wpływa na sposób organizacji przestrzeni, jej estetykę oraz funkcjonalność, co znajduje odzwierciedlenie w urbanistyce i planowaniu miast.

Koncepcja urbanistyczna i planowanie przestrzenne

Projektowanie układu komunikacyjnego i mobilności

Integracja terenów zielonych i ekologicznych rozwiązań

Optymalizacja przestrzeni pod kątem użytkowników

Rozwój infrastruktury i usług publicznych

Wielkoskalowe założenia urbanistyczne mają ogromny wpływ na kształtowanie przestrzeni nie tylko osiedli mieszkaniowych czy dzielnic, ale także całych miast. Analizy dokumentów planistycznych oraz inne, wykonywane przed przystąpieniem do projektowania, naświetlają kontekst historyczny, społeczny czy ekonomiczny miejsca, których nie można pominąć. Badanie istniejących powiązań komunikacyjnych da odpowiedź o deficytach w tym zakresie, zarówno jeśli mowa o transporcie publicznym czy rowerowym, ale także wskaże dostępność miejsc opieki zdrowotnej, szkolnictwa, usług czy handlu. Przemyślane i zoptymalizowane projekty urbanistyczne, to także szansa na przywrócenie miastom i mieszkańcom terenów poprzemysłowych czy zaniedbanych terenów nadrzecznych. To stworzenie przestrzeni o nowej jakości, zintegrowanej z zielenią istniejącą, jednak w jej poszanowaniu poprzez wprowadzanie w projekcie ekologicznych rozwiązań. Wielkoskalowe założenia urbanistyczne to możliwość kształtowania przestrzeni pięknej, funkcjonalnej i przyjaznej człowiekowi, w szczególności poprzez odpowiednie wykorzystanie elementów kompozycji urbanistycznej, które zapewniają harmonijną całość.

Projekty zagospodarowania terenu

Koncepcja zagospodarowania terenu w oparciu o MPZP lub decyzje o warunkach zabudowy

Budowlany projekt zagospodarowania tereny

Wykonawczy projekt zagospodarowania terenu w skład którego wchodzą również rysunki nawierzchni, projekty zieleni i małej architektury.

Projekty zagospodarowania terenu może stanowić część projektu budowlanego, niezbędnego do uzyskania stosownego pozwolenia na realizację inwestycji i rozpoczęcia prac na budowie lub być samoistnym projektem poprawiającym jakość przestrzeni publicznej lub prywatnej. Proces budowy obejmuje szczegółowe etapy planowania i realizacji, uwzględniające wymagania techniczne, przepisy prawa oraz harmonogram prowadzenia prac budowlanych. Musi być wykonany na mapie do celów projektowych i zawierać usytuowanie, obrys oraz układy istniejących i projektowanych obiektów budowlanych, sieci i urządzenia uzbrojenia terenu, sposób odprowadzania lub oczyszczania ścieków, układ komunikacyjny, ukształtowanie terenu i układ zieleni, miejsce składowania odpadów, ogrodzenie, sposób dostępu do drogi publicznej. W przypadku obiektów budowlanych, w szczególności budynków, należy podkreślić ich znaczenie jako kluczowych elementów urbanistyki oraz ich usytuowanie w przestrzeni, które wpływa na funkcjonalność i estetykę otoczenia.

Opracowanie Zintegrowanego Planu Inwestycyjnego

Projekt zintegrowanego planu inwestycyjnego (opis i rysunek) sporządzony w oparciu o: a) Ustawę z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1130 z późn. zm.). b) art. 15 ust. 1-3 Ustawy Planistycznej, tj. obligatoryjne oraz fakultatywne elementy planu miejscowego, a zatem zawierać część tekstową oraz graficzną, uzasadnienie oraz uwzględniać politykę przestrzenną gminy określoną w strategii rozwoju gminy lub strategii rozwoju ponadlokalnego; c) art. 16 ust. 1 Ustawy Planistycznej, tj. wymagania dotyczące skali (co do zasady 1:1000) oraz wymagania dotyczące wykorzystanych materiałów (urzędowe kopie map zasadniczych albo w przypadku ich braku – mapy katastralne, gromadzone w państwowym zasobie geodezyjnym i kartograficznym); d) przepisy wydane na podstawie art. 16 ust. 2 Ustawy Planistycznej, tj. na chwilę sporządzenia niniejszego artykułu przepisów Rozporządzenia Ministra Rozwoju i Technologii z 17 grudnia 2021 r. w sprawie wymaganego zakresu projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (Dz.U. 2021 poz. 2404).

Towarzyszenie Inwestorowi w procedowaniu wniosku z Radą Gminy, wprowadzanie zmian powstałych w wyniku negocjacji Inwestora z Gminą oraz po konsultacjach społecznych - aż do zawarcia Umowy Urbanistycznej przez Inwestora

W procesie konsultacji społecznych i procedur planistycznych istotny jest udział różnych grup społecznych, których zaangażowanie pozwala lepiej dostosować projekt do potrzeb mieszkańców i interesariuszy.

Jeśli na danym terenie nie ma uchwalonego MPZP lub Inwestor potrzebuje zmiany obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, to może na swój koszt opracować projekt zintegrowanego planu inwestycyjnego, a następnie przedłożyć go gminie z wnioskiem o jego uchwalenie. Dzięki temu narzędziu Inwestor ma większą swobodę w lokalizacji inwestycji i realizacji w zgodności z Planem Ogólnym.

Wymagania projektu zagospodarowania terenu obejmują m.in. usytuowanie obiektów, które musi być zgodne z przepisami określającymi, jakim powinny odpowiadać budynki oraz ich usytuowanie zgodnie z obowiązującymi normami prawnymi.

ZPI uzupełnia, a od 2026 r. zastąpi, uchwałę o ustaleniu lokalizacji inwestycji mieszkaniowej podejmowaną na podstawie ustawy z 5 lipca 2018 r. o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji mieszkaniowych oraz inwestycji towarzyszących (Dz.U. 2018 poz. 1496 ze zm.) – zwanej : „Lex Deweloper”.

Plany i dokumenty planistyczne odgrywają kluczową rolę w procesie planowania przestrzennego. Szczególne znaczenie mają kierunki zagospodarowania przestrzennego, które stanowią element strategicznego planowania i wyznaczają ramy dla rozwoju przestrzennego gminy oraz realizacji polityki przestrzennej.

Znaczenie literatury fachowej w projektowaniu urbanistycznym jest nie do przecenienia. Literatura, w tym publikacje wydane przez oficynę wydawniczą Politechniki Warszawskiej, stanowi podstawowe źródło wiedzy teoretycznej i praktycznej dla projektantów, studentów oraz wszystkich zainteresowanych urbanistyką i architekturą.

W projektach i dokumentach planistycznych, takich jak plany miejscowe, podkreśla się ich rolę w planowaniu miast oraz zagospodarowaniu terenu, co umożliwia efektywne i zgodne z przepisami kształtowanie przestrzeni miejskiej.

W edukacji urbanistycznej istotny jest przedmiot projektowania urbanistycznego, w ramach którego realizowane są zajęcia, ćwiczenia oraz warsztaty. Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest aktywny udział w ćwiczeniach, wykonanie projektów oraz zdobycie wiedzy z zakresu analizy przestrzennej, projektowania i interpretacji problemów urbanistycznych.

W rozwoju miast i zagospodarowaniu terenów poprzemysłowych kluczową rolę odgrywają procesy urbanizacji, które wpływają na przekształcenia przestrzeni miejskiej. Przykłady takich działań można znaleźć m.in. w Warszawie, gdzie rewitalizacja terenów postindustrialnych przyczynia się do poprawy jakości życia mieszkańców oraz rozwoju infrastruktury miejskiej.

Wprowadzenie do projektowania urbanistycznego

Projektowanie urbanistyczne to interdyscyplinarny proces, który łączy zagadnienia związane z zagospodarowaniem przestrzennym, planowaniem miast oraz kształtowaniem przestrzeni publicznych miast europejskich. Współczesne projekty urbanistyczne wymagają nie tylko znajomości przepisów prawa, ale także umiejętności analizy lokalizacji inwestycji, rozumienia elementów kompozycji urbanistycznej oraz wdrażania innowacyjnych rozwiązań w zakresie infrastruktury technicznej. Kluczowe jest tu osiągnięcie zakładanych efektów uczenia, które przekładają się na praktyczne umiejętności w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

W procesie projektowania urbanistycznego istotne są zarówno aspekty estetyczne, jak i funkcjonalne – od analizy uwarunkowań przestrzennych, przez opracowanie koncepcji, aż po realizację projektu. Każdy projekt urbanistyczny jest chroniony prawem autorskim, a właścicielem praw autorskich jest twórca koncepcji. Opisy przedmiotów związanych z urbanistyką powinny zawierać podstawowe informacje, takie jak zakres opracowania, efekty uczenia, język prowadzenia zajęć, zasady przyporządkowania punktów ECTS oraz nakład pracy studenta. Dzięki temu możliwe jest precyzyjne określenie wymagań, jakie muszą spełniać projekty urbanistyczne, a także ocena ich jakości i zgodności z kierunkami zagospodarowania przestrzennego.

Projektowanie urbanistyczne to nie tylko teoria urbanistyki, ale przede wszystkim praktyka – umiejętność analizy, planowania i wdrażania rozwiązań, które odpowiadają na potrzeby współczesnych miast. Wymaga to szerokiej wiedzy z zakresu architektury, technologii, ochrony środowiska oraz znajomości aktów prawnych regulujących zagospodarowanie terenu. Dzięki temu urbanistyka staje się narzędziem kształtowania przestrzeni, które wpływa na jakość życia mieszkańców i rozwój całych miast.

Kierunki rozwoju

Współczesne kierunki rozwoju w projektowaniu urbanistycznym koncentrują się na zrównoważonym zagospodarowaniu przestrzennym, które uwzględnia zarówno potrzeby społeczne, jak i ekonomiczne. Projekty urbanistyczne coraz częściej stawiają na integrację infrastruktury technicznej z otoczeniem, dbając o ochronę środowiska i efektywne wykorzystanie dostępnych zasobów. Planowanie i zagospodarowanie przestrzenne wymaga dziś nie tylko zgodności z obowiązującymi aktami prawnymi, ale także elastyczności w dostosowywaniu się do dynamicznie zmieniających się potrzeb społeczności lokalnych.

Nowoczesne projekty urbanistyczne muszą zapewniać mieszkańcom dostęp do wysokiej jakości przestrzeni publicznych, usług oraz infrastruktury technicznej. Kluczowe jest tu planowanie przestrzeni w taki sposób, aby była ona funkcjonalna, estetyczna i przyjazna dla użytkowników. Ochrona środowiska staje się jednym z priorytetów – wdrażane są rozwiązania sprzyjające bioróżnorodności, retencji wody czy ograniczaniu emisji zanieczyszczeń.

Ważnym aspektem jest także partycypacja społeczna – projekty urbanistyczne coraz częściej powstają w dialogu z mieszkańcami, co pozwala lepiej odpowiadać na ich potrzeby i oczekiwania. Dzięki temu zagospodarowanie przestrzenne staje się procesem otwartym, w którym kluczową rolę odgrywa współpraca różnych grup interesariuszy. W efekcie powstają przestrzenie, które nie tylko spełniają wymogi formalne, ale przede wszystkim służą lokalnej społeczności i przyczyniają się do zrównoważonego rozwoju miast.